Huwelijkse voorwaarden

Wie huwelijkse voorwaarden wil maken heeft een grote mate van vrijheid om te kiezen welk stelsel men wil.
In ieder geval wordt bij huwelijkse voorwaarden afgesproken dat men afwijkt van de regels van de wettelijke gemeenschap.

Een zeer veel voorkomende vorm van huwelijkse voorwaarden is de uitsluiting van elke gemeenschap met de toevoeging van één of meer verrekenbedingen. Verrekenbedingen kunnen zowel periodiek als finaal zijn. Onder een periodiek verrekenbeding wordt verstaan de afspraak tussen echtgenoten tot jaarlijkse verrekening van de gespaarde inkomsten, veelal uitsluitend de inkomsten uit arbeid. Als de verrekening niet periodiek maar slechts aan het eind van de rit (echtscheiding en/of overlijden) moet gebeuren, is sprake van een finaal verrekenbeding. Bij een finaal verrekenbeding worden niet de inkomsten, maar de vermogens van de echtgenoten verrekend. In geval van overlijden wordt dan meestal afgerekend alsof een huwelijksgemeenschap (zoals in Nederland gebruikelijk voor 1 januari 2018) had bestaan. Soms worden zowel een periodiek als een finaal verrekenbeding opgenomen.

(Hetgeen hiervoor is gezegd geldt ook voor partnerschapsvoorwaarden die door geregistreerde partners kunnen worden gemaakt.)

Bij de presentatie van de nieuwe Belastingplannen in 2017 werd voorgesteld om op een nieuwe manier te beoordelen of bij het maken van bepaalde huwelijkse voorwaarden schenkbelasting moest worden betaald.
Om meer duidelijkheid te krijgen werd in het voorstel een zogenaamde ‘fictieve schenking’ ingevoerd: er moet schenkbelasting betaald worden indien het aandeel van de minstvermogende partner in het totale vermogen hoger wordt dan 50% of het aandeel van de meestvermogende partner in het totale vermogen toeneemt. Wat meer wordt ontvangen, wordt als schenking aangemerkt.
Het voorstel was bedoeld om misbruik tegen te gaan van mensen die heffing van schenkbelasting willen ontgaan. Maar om te voorkomen dat te veel goedwillende burgers zouden worden geraakt door de nieuwe regeling, is dit voorstel bij de behandeling in de Tweede Kamer volledig komen te vervallen.
De Staatssecretaris van Financiën heeft bekendgemaakt dat hij zal vastleggen dat in een aantal gevallen geen sprake zal zijn van heffing van schenkbelasting:
- Het aangaan van een beperkte gemeenschap van goederen met gelijke delen conform de nieuwe wet die vanaf 1 januari 2018 in Nederland geldt;
- Het aangaan van een algehele gemeenschap van goederen met gelijke delen, dit kan overigens vanaf 1 januari 2018 alleen nog maar door huwelijkse voorwaarden te maken.